SŁOWA KLUCZOWE: pro-memoria

SŁOWA KLUCZOWE: pro-memoria

STRESZCZENIE: Zalecenia opracowane przez Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie i zatwierdzone przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii w dniu 28 listopada 2023 r. ABSTRACT: Recommendations formulated by the Professor Jan Sehn Institute of Forensic Research in Kraków and approved by the Board of the Polish Society of Forensic Medicine and Criminology on November 28, 2023.

STRESZCZENIE: Celem niniejszego opracowania jest sformułowanie zaleceń dotyczących ujawniania śladów biologicznych w laboratorium i postępowania z materiałem dowodowym przekazanym do badań identyfikacyjnych, rekomendowanych przez Polskojęzyczną Grupę Międzynarodowego Towarzystwa Genetyki Sądowej (The Polish Speaking Working Group of the International Society for Forensic Genetics). Opracowanie porządkuje wiedzę z zakresu najistotniejszych etapów badań wstępnych śladów biologicznych, w oparciu zarówno o źródła z piśmiennictwa, jak również wynikające z wieloletniej praktyki badawczej. Wypracowane w toku wieloetapowych konsultacji eksperckich rekomendacje zawarte w niniejszym opracowaniu powinny być wykorzystywane w tworzeniu procedur laboratoryjnych używanych w trakcie realizacji zleceń podmiotów prowadzących postępowania związane z analizą śladów biologicznych. ABSTRACT: The purpose of this paper is to formulate recommendations for the disclosure of biological traces in the laboratory and the handling of forensic evidence submitted for identification tests, recommended by the Polish Speaking Working Group of the International Society for Forensic Genetics. The paper organizes the knowledge of the most relevant stages of preliminary analysis of biological traces based on both literature sources and those resulting from years of research practice. Recommendations formulated in the course of multi-stage expert consultations contained in this study should be used in the development of laboratory procedures applied during the execution. SŁOWA KLUCZOWE: wytyczne ISFG-PL, ślady biologiczne, materiał dowodowy, ujawnianie i postępowanie, badania wstępne, testy przedgenetyczne KEY WORDS: ISFG-PL guidelines, biological traces, forensic evidence, disclosure and proceeding, preliminary studies, pre-genetic tests

ABSTRACT: Aim of the study: Analysis of self-immolation cases and distribution of the resulting burns and their degree. Material and methods: The study included 16 cases from the Department of Forensic Medicine, Jagiellonian University Medical College in Cracow from 2000-2022 in which the cause of death was self-immolation. Based on the analysis of photographs and autopsy reports, drawings were made showing the exact distribution and nature of the injuries, moreover, the approximate percentage of body surface area affected was determined as well as the frequency of involvement of specific areas of the body, and the presence of previous diseases and mental disorders including previous suicide attempts. Results: 81% of victims were male. Two age groups were predominant among the cases analyzed, namely, individuals around the age of 20, and those between 50 and 60 years of age. 44% of the deceased had burns exceeding 80% of total body surface. The most frequently involved body areas were the extremities and chest as well as head and neck. Fourth-degree burns were most prevalent on the head and neck, third-degree burns prevailed on the upper and lower extremities, second-degree burns were mostly found on the chest, and first-degree burns - on the lower extremities. There were no cases of fourth-degree burns of the buttocks. 38% of the subjects had a history of substance abuse, 56% suffered from mental illnesses, whereas 31% attempted suicide in the past. Conclusions: The distribution of burns in self-immolation cases is inhomogeneous. The most frequently affected area was the head, neck, chest and extremities, most likely due to victims dousing themselves with a flammable substance from the top of the head through the chest. In all cases, the immediate cause of death was burn disease, regardless of the size of the body surface area affected by the burns. The majority of victims had a history of mental illness, substance abuse or suicide attempts. KEY WORDS: self-immolation, suicide, burns

STRESZCZENIE: Cel pracy: Analiza wyboru metody samobójstwa w zależności od płci i wieku zmarłego. Materiał i metody: Prezentowane badanie oparte zostało o analizę retrospektywną protokołów sekcyjnych z lat 2001-2010 znajdujących się w Katedrze Medycyny Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Podstawą przeprowadzonej pracy badawczej było zgromadzenie oraz szerokie przeanalizowanie przypadków zgonów samobójczych. Następnie przeprowadzono analizę preferencji wyboru metody samobójstwa z uwzględnieniem wieku i płci denata. W ramach przeprowadzonej analizy statystycznej jako narzędzie analizy zastosowano regresję logistyczną w programie Excel’s XLSTAT. Wyniki: Zgromadzono 2073 przypadki samobójstw z omawianego okresu czasu. Przeważającą metodą samobójstwa było powieszenie (1524 przypadków, 1329 mężczyzn oraz 195 kobiet), następnym pod względem częstości sposobem był skok z dachu lub okna wysokiego piętra budynku (skok z wysokości; 171 przypadków, 100 mężczyzn, 71 kobiet). Wykazano istotną statystycznie korelacje metody samobójstwa z płcią dla: powieszenia [iloraz szans (Odds ratio - OR) mężczyzn (M) w stosunku do kobiet (K) = 3.4; przedział ufności (CI) = 2.7-4.3; p<0,001]; utonięcia [OR: K/M =4.1; CI = 2.6-6.4; p<0.001]; skoku z wysokości [OR: K/M=4.1; CI=2.9-5.7; p<0.001] oraz zatrucia [OR: K/M=3.2; CI = 2.1-4.9]. Samobójstwa w użyciem broni palnej występowały wyłącznie u mężczyzn (40 przypadków). Wiek denatów korelował z metodą popełnienia samobójstwa poprzez skok z wysokości [0R=0.98; CI=0.97-0.99; p<0.001] oraz kolizję z pociągiem [OR=0,98; CI=0,96-0,99; p<0,001]. Wnioski: Badanie wykazało, że zarówno wiek, jak i płeć mają istotny wpływ na wybór metody samobójstwa. Zgodnie z dostępnymi danymi epidemiologicznymi oraz przewidywaniami autorów zaobserwowano przewagę płci męskiej nad żeńską w przypadku powieszenia, natomiast skok z wysokości był stosunkowo częściej wybierany przez kobiety. Osoby starsze rzadziej decydowały się na skok z wysokości oraz samobójstwo w wyniki kolizji z pociągiem. ABSTRACT: Aim of the study: Analysis of the choice of suicide method by gender and age of the deceased. Material and methods: The study presented here was based on a retrospective analysis of autopsy reports from the years 2001-2010 in the Department of Forensic Medicine of the Jagiellonian University Collegium Medicum in Kraków. The basis of the research work conducted was the collection and extensive analysis of cases of suicide deaths. Subsequently, a preference analysis of the choice of suicide method was conducted, taking into account the age and gender of the deceased. The statistical analysis performed used logistic regression in Excel’s XLSTAT as an analysis tool. Results: A total of 2,073 suicide cases were collected from the time frame under discussion. The predominant method of suicide was hanging (1524 cases, 1329 men and 195 women), the second most common method was jumping from the roof or window of a high floor of a building (jumping from heights; 171 cases, 100 men, 71 women). A statistically significant correlation of suicide method with gender was found for: hanging [odds ratio (OR) male (M) vs. female (F) = 3. 4; confidence interval (CI) = 2.7-4.3; p<0.001]; drowning [OR: M/F =4.1; CI = 2.6-6.4; p<0.001]; jumping from heights [OR: M/F=4.1; CI=2.9-5.7; p<0.001] and poisoning [OR: M/F=3.2; CI = 2.1-4.9]. Suicide with the use of firearms occurred exclusively in the case of men (40 cases). The age of the victims correlated with the method of committing suicide by jumping from heights [0R=0.98; CI=0.97-0.99; p<0.001] and rail suicide [OR=0.98; CI=0.96-0.99; p<0.001]. Conclusions: The study revealed that both age and gender have a significant impact on the choice of suicide method. According to available epidemiological data and the authors’ predictions, a predominance of male over female sex was observed in the case of hanging, while jumping from heights was relatively more often chosen by women. The elderly were less likely to choose jumping from heights and rail suicide. SŁOWA KLUCZOWE: samobójstwo, sekcja zwłok, zatrucia, utonięcie, płeć KEY WORDS: suicide, autopsy, poisoning, drowning, gender

STRESZCZENIE: Praca prezentuje wyniki badań, których celem było wyodrębnienie cech graficznych najczęściej i najrzadziej modyfikowanych przez osoby dokonujące autofałszerstwa podpisów w sytuacjach, gdy wygląd naturalnych podpisów danej osoby nie jest odbiorcy znany. Badaniami objęto łącznie ponad 12.000 podpisów pochodzących od 200 osób, do ostatecznej oceny wybierając najbardziej udane próby autofałszerstwa podpisów czytelnych i nieczytelnych każdego probanta. Ustalono, że zmiany autofałszerskie skoncentrowane są zwykle na najbardziej rzucających się w oczy cechach podpisów, takich jak konstrukcja liter w początkowej części podpisu, wielkość, czytelność, impuls, nachylenie. Cechy drugoplanowe, trudniej niezauważalne albo takie, z których istnienia piszący nie zdają sobie sprawy (jak obecność lub brak uzupełnień, układ znaków względem siebie, kształt i kierunek linii podpisów, format w podpisach czytelnych) są zwykle w działaniach autofałszerskich pomijane. Wykrycie autofałszerstwa bywa dla biegłych dużym wyzwaniem, ponieważ wszelkie istotne różnice między podpisem kwestionowanym a podpisami porównawczymi są często błędnie uważane za skutek fałszerstwa. Dlatego aby wykryć autofałszerstwo należy przeanalizować strukturę cech łatwo zauważalnych, najbardziej wpływających na tzw. efekt obrazkowy podpisu, w zestawieniu z cechami mało efektownymi, które w większości przypadków autofałszerstwa pozostają niezmienione. Im bardziej charakterystyczne są te ostatnie, tym bardziej ich zgodność w materiale kwestionowanym i porównawczym przemawia za autofałszerstwem – bez względu na odmienność cech pierwszoplanowych. W przypadku podrobienia (fałszerstwa) podpisu jest odwrotnie: naśladowaniu przez fałszerza podlegają przede wszystkim najłatwiej zauważalne cechy podpisu, a różnice występują głównie w obrębie cech drugorzędnych. ABSTRACT: The study presents the results of research aimed at isolating the graphic features most frequently and least frequently modified by people committing autoforgery (self-forgery) of signatures in situations where the appearance of their natural signatures is not known to the recipient. The research covered a total of over 12,000 signatures from 200 individuals. The most successful attempts at autoforgery of legible and illegible signatures of each test subject were selected for the final evaluation. It was found that autoforgery changes are most often focused on the most striking features of the signatures, such as the structure of letters in the initial part of the signature, size, readability, impulse, and slope. Secondary features, more difficult to notice or those whose existence the writers are not aware of (such as the presence or absence of additions, the arrangement of letters in relation to each other, the shape and direction of signature lines, the format of legible signatures) are usually omitted in autoforgery activities. Detecting autoforgery can be a big challenge for experts, because in practice, any significant differences between the questioned signature and comparative signatures are often mistakenly considered to be the result of forgery. Therefore, in order to detect autoforgery, it is necessary to analyze the structure of easily noticeable features that most influence the so-called pictorial effect of the signature in combination with the unattractive features that remain unchanged in most cases of autoforgery. The more characteristic the latter are, the more their consistency in the questioned and comparative material proves self-forgery, regardless of the differences in the primary features. In the case of a forged signature, the opposite is true: the most easily noticeable features of the signature are imitated by the forger, and the differences occur mainly in secondary features. SŁOWA KLUCZOWE: identyfikacja pisma, pismo maskowane, podpisy maskowane, autofałszerstwo KEY WORDS: handwriting identification; disguised handwriting; disguised signatures, autoforgery; self-forgery

STRESZCZENIE: Środek do czyszczenia toalet zawierający kwas solny to powszechnie spotykany środek w gospodarstwach domowych na całym świecie. Ze względu na dostępność substancji staje się ona jednym z głównych czynników powodujących żrące uszkodzenia układu żołądkowo- jelitowego. W niniejszym badaniu opisano przypadek 50-letniej kobiety, z wywiadem spożycia środka do czyszczenia toalet, którego pustą butelkę znaleziono wraz z listem pożegnalnym na miejscu zdarzenia. W trakcie sekcji zwłok biegły poczynił intrygującą obserwację dotyczącą rozprzestrzeniania się spożytego kwasu do innych narządów bez widocznej perforacji żołądka. Pomimo braku perforacji żołądka, żrące działanie spożytego kwasu było widoczne w różnych narządach, w tym w wątrobie i śledzionie. Zjawisko to sugeruje unikalny mechanizm, dzięki któremu kwas jest w stanie rozproszyć się i spowodować uszkodzenia poza żołądkiem, prowadząc do rozległego zajęcia narządów. Kompleksowa analiza szczegółowego wywiadu, wyników sekcji zwłok i raportów z analiz chemicznych umożliwiła ustalenie, że przyczyną śmierci było zatrucie żrącym kwasem. W takich przypadkach uzasadnione są dalsze badania w celu lepszego zrozumienia podstawowych mechanizmów odpowiedzialnych za dyspersję kwasu i jego implikacji klinicznych. Zagłębiając się w te aspekty, możemy poszerzyć naszą wiedzę i wnieść wkład w rozwój medycyny sądowej. ABSTRACT: Toilet cleaner containing hydrochloric acid is a common item found in households all over the world. Due to the availability of the substance, it becomes one of the main contributors to corrosive damage to the gastrointestinal system. This study reports a case of a female in her 50s with an alleged history of ingestion of toilet cleaner an empty bottle of which was found together with a suicide note at the incident site. During the autopsy, the forensic expert made an intriguing observation regarding the dispersion of ingested acid to other organs without gastric perforation. Despite the absence of gastric perforation, the corrosive effects of the ingested acid were evident in various organs, including the liver and spleen. This phenomenon suggests a unique mechanism by which the acid is able to disperse and cause damage beyond the stomach, leading to widespread organ involvement. However, through a comprehensive analysis of the detailed history, typical macroscopic autopsy findings, and chemical analysis reports, it is possible to establish that the cause of death is corrosive acid poisoning. In such cases, further investigation is warranted to gain a better understanding of the underlying mechanisms responsible for the dispersion of the acid and its clinical implications. By delving deeper into these aspects, we can enhance our knowledge and contribute to the field of forensic medicine SŁOWA KLUCZOWE: sekcja zwłok; substancja żrąca; środek do czyszczenia toalet; samobójstwo KEY WORDS: Autopsy; Corrosive poison; Toilet cleaner; Suicide