Małgorzata Kłys, Sebastian Rojek
Znaczenie ekspertyzy toksykologicznej
dla wymiaru sprawiedliwości w aspekcie historycznym
i współczesnym
The importance of the quality of toxicological
expertise for the need of the judiciary
in the historical and contemporary aspect
Katedra i Zakład Medycyny Sądowej UJ CM
Streszczenie
Historia życia ludzkości jest ściśle związana z używaniem rozmaitych trucizn, różnych w poszczególnych epokach.
Służyły przez wieki różnym celom. Oprócz tego, że były lekarstwem na rozmaite dolegliwości i choroby, pomagały też
unieść ciężki żywot człowieka dzięki możliwości wywoływania mentalnych uniesień, czyniąc go znośniejszym. Wykorzystywane
były także do zabijania drugiego człowieka, najczęściej z bardzo niskich pobudek. Liczba istniejących trucizn
w poszczególnych etapach cywilizacji ulegała systematycznemu powiększaniu, dochodząc w czasach współczesnych
do liczby 100 000 – 500 000 związków chemicznych toksykologicznie czynnych, przy oszacowanej ogólnie liczbie
znanych związków chemicznych na poziomie około 240 milionów.
Przeciwwagę niecnych czynów trucicieli w epoce starożytności i średniowiecza stanowią prace badawcze myślicieli
i ludzi postępu. Prace te pojawiły się w epoce późnego średniowiecza i są kontynuowane w różnych formach do czasów
współczesnych. W wyniku tych prac ukształtowała się współczesna toksykologiczna ekspertyza sądowa. Zanim pojawiła
się jednakże we współczesnym kształcie musiała przejść bardzo trudną drogę rozwojową, co trwało nieprzerwanie
kilka wieków.
Współczesna ekspertyza toksykologiczna, opierająca się na wysoce specjalistycznej metodyce instrumentalnej, operująca
wysokimi standardami metodologicznymi, jest dorobkiem wielu pokoleń. Owe standardy stały się obecnie wymogiem
stawianym pracom eksperckim naszych czasów, a ich nie dochowanie natomiast jest traktowane jako błąd
w sztuce.
Niniejsza praca jest przeglądem rodzajów trucizn i doniesień w aspekcie rozwoju i zastosowania toksykologicznej
ekspertyzy sądowej dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości.
Słowa kluczowe: ekspertyza toksykologiczna, trucizny, metodyka w toksykologii, standardy w toksykologii sądowej
Summary
The history of humanity is closely related to the use of various poisons, different in each epoch. They served different
purposes for centuries. In addition to being a remedy for various ailments and diseases, they also helped to bear the
hard life of a person thanks to the possibility of causing mental elation, making it more bearable. They were also used
to kill other people, most often for very low motives. The number of poisons existing in particular stages of civilization
has been systematically increasing, reaching the number of 100,000 – 500,000 toxicologically active compounds in
modern times, with the generally estimated number of known chemical compounds at the level of about 240 million.
The research work of thinkers and people of progress is a counterbalance to the evil deeds of poisoners in antiquity and
the Middle Ages. These works appeared in the late Middle Ages and are continued in various forms until the present
day. As a result of these works, modern toxicological forensic expertise has been developed. However, before it appeared
in its modern shape, it had to go through a very difficult development path, which lasted continuously for several
centuries.
Modern toxicological expertise, based on a highly specialized instrumental methodology, operating with high methodological
standards, is the achievement of many generations. These standards have now become a requirement for
expert works of our times, and failure to comply with them is treated as a malpractice.
This work is a review of the types of poisons and reports in terms of the development and application of toxicological
forensic expertise for the purposes of the judiciary.
Key words: toxicological expertise, poisons, methodology in toxicology, standards in forensic toxicology
Pełna wersja w .pdf
Print
