Piotr Arkuszewski1, Ewa Meissner2, Małgorzata Zielińska3, Piotr Hadrowicz4

Trudności opiniodawcze związane z ciężkimi
obrażeniami części twarzowej i mózgowej czaszki
powstałymi w wyniku uderzenia pięścią
Difficulties involved in the formulation of forensic opinions
in cases of severe injuries to the facial and cerebral parts
of the skull due to punching

1Zakład Chirurgii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Polska
2Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Polska
3Klinika Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Polska
4 Oddział Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Najświętszej Maryi Panny
w Częstochowie, Polska
1Department of Experimental Surgery, Medical University of Lodz, Poland
2Department of Forensic Medicine, Medical University of Lodz, Poland
3Department of Neurology, Medical University of Lodz, Poland
4 Department of Otolaryngology and Laryngological Oncology, Blessed Virgin Mary Provincial Specialist Hospital in Częstochowa, Poland

Streszczenie
Cel pracy: Porównanie charakteru obrażeń części twarzowej i mózgowej czaszki skutkujących zgonem lub ciężkim
uszczerbkiem na zdrowiu, powstałych w wyniku uderzania pięścią w część twarzową czaszki. Ocena i konfrontacja obu
grup w zakresie ostatecznej prawno-karnej kwalifikacji czynu. Analiza uzasadnień wyroków sądów pod kątem strony
podmiotowej czynu zabronionego. Próba zweryfikowania hipotezy zakładającej możliwość spowodowania zgonu albo
ciężkiego uszczerbku na zdrowiu przez jedno uderzenie pięścią w część twarzową czaszki.
Materiał i metody: Prawomocne orzeczenia Wydziałów Karnych Sądów Powszechnych dotyczące sytuacji, w których
przyczynę zgonu lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu stanowiły obrażenia części twarzowej i mózgowej czaszki powstałe
wyłącznie od uderzania pięścią w część twarzową czaszki. Ocena poszczególnych przypadków w obrębie każdej
z grup pod kątem podobieństw i różnic. Analiza porównawcza obu grup.
Wyniki: W przypadkach obrażeń części twarzowej czaszki przyczynę zgonu stanowiło uduszenie gwałtowne w przebiegu
aspiracji krwi do dróg oddechowych, jednak prawno-karna kwalifikacja działania sprawców w tych przypadkach
była zróżnicowana. W jednej sytuacji śmierć była wynikiem obrażeń części mózgowej czaszki, które niezwykle rzadko
występują jako następstwo uderzenia pięścią w część twarzową czaszki. Ciężki uszczerbek na zdrowiu spowodowany
był utratą widzenia w oku, zwykle wskutek pęknięcia gałki ocznej.
Wnioski: Pomimo zbliżonych okoliczności urazu inny mechanizm odpowiadał za doprowadzenie do zgonu, a inny
za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Za spowodowanie najpoważniejszych skutków (śmierć i ciężki
uszczerbek na zdrowiu) w ani jednym przypadku nie odpowiadało takie samo obrażenie. Jedno uderzenie pięścią
w część twarzową czaszki może doprowadzić zarówno do śmierci, jak i do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Prawno-
-karna ocena uderzania pięścią w twarz może być bardzo zróżnicowana.
Słowa kluczowe: część twarzowa czaszki, nos, oko, uderzenie.

Abstract
Aim: Comparison of injuries to the facial and cerebral parts of the skull causing death and grievous bodily harm, resulting
solely from punches to the facial area of the skull. Assessment and confrontation of both groups in terms of the
final criminal-legal classification of the perpetrator’s acts. Review of reasons for court judgements with a focus on the
subjective elements of the prohibited act. Attempt to verify the hypothesis assuming that death or grievous bodily harm
can be caused by a single punch to the facial part of the skull.
Material and methods: Final judgements passed by criminal divisions of common courts of law in cases where death
or grievous bodily harm was caused by injuries to the facial and cerebral parts of the skull resulting solely from punches
to the facial area of the skull. Assessment of individual cases within each group to determine similarities and differences.
Comparative analysis of both groups.
Results: The cause of death in cases involving injuries to the facial part of the skull was rapid suffocation following
blood aspiration into the respiratory tract. However, the criminal-legal classification of the perpetrators’ actions in
these cases was varied. In one case, death resulted from injuries to the cerebral part of the skull, which are extremely
rare as a result of a punch to the facial area within the skull. Grievous bodily harm was due to the loss of vision in the
eye, typically due to eyeball rupture.
Conclusions: Even though the circumstances of the injuries were similar, different mechanisms were responsible for
causing death and grievous bodily harm in the victims. The most severe consequences (death and grievous bodily
harm) were not caused by injuries of the same type in any of the cases studied. A single punch to the facial part of the
skull may be enough to lead to either grievous bodily harm or death, but the criminal-legal assessment of punching to
the face can vary greatly.
Key words: facial part of the skull, nose, eye, punch.

Pełna wersja w .pdf