Bożena Turowska*, Marek Sanak**, Barbara Opolska-Bogusz*, Adam Gross *

Przydatność metod klasycznych i polimorfizmu DNA przy ustalaniu ojcostwa płodu zamordowanej kobiety. Opis przypadku

Usefulness of conventional methods and DNA polymorphism for paternity identification of an embryo of a murdered woman. Case report

* Z Katedry Medycyny Sądowej CM UJ w Krakowie

Kierownik : prof. dr hab. B. Turowska

** Z Katedry Chorób Wewnętrznych CM UJ w Krakowie

Kierownik : prof. dr hab. A. Szczeklik

Przeprowadzono badania 3 mężczyzn podejrzanych o ojcostwo 9 miesięcznego płodu zamordowanej kobiety. Przy zastosowaniu metod klasycznej serologii nie było możliwe rozwiązanie problemu, dopiero wyniki badań polimorfizmu DNA wskazały na ojcostwo jednego z mężczyzn.

Paternity dispute of a 9 monthly embryo of a murdered woman in three suspected men was performed. With classical serology methods it was not possible to solve the problem. Introduction of DNA polymorphism established paternity in one of the examined men.

Słowa kluczowe: PCR, STR, serologia klasyczna, ustalenie ojcostwa

Key words: PCR, STR, conventional methods, paternity identification

Od kilku lat badania przeprowadzane w sprawach o dochodzenie spornego ojcostwa w zakresie serologii grupowej krwi są zastępowane oznaczeniami polimorfizmu DNA. Te ostatnie dają bowiem możliwość wydania opinii nie tylko wykluczającej niesłusznie pozwanego mężczyznę o ojcostwo, lecz uzyskane wyniki pozwalają na ustalenie - z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością - biologicznego ojca badanego dziecka.

Obecne opracowanie dotyczy przypadku, w którym podejrzanych o ojcostwo 9 miesięcznego płodu zamordowanej kobiety było 3 mężczyzn a problem biologicznego ojca można było rozwiązać dopiero po wykonaniu badań polimorfizmu DNA.

Opis przypadku i omówienie

Zwłoki 18-letniej kobiety zostały znalezione w zaroślach nad rzeką, w odległości około 2 kilometrów od jej domu. W czasie oględzin i sekcji zwłok ustalono, że zmarła znajdowała się w X miesiącu księżycowym ciąży. Płód płci męskiej był w pełni donoszony i dojrzały. Na ciele denatki ujawniono liczne rany rąbane i tłuczone. Przyczyną śmierci denatki były rozległe obrażenia czaszkowo-mózgowe połączone z zachłyśnięciem krwi do miąższu płuc oraz wykrwawienie. Ustalono, że podejrzanych o dokonanie zabójstwa, jak również o ojcostwo było trzech mężczyzn. Od wszystkich zostały pobrane próbki krwi a także w czasie sekcji ze zwłok kobiety i jej płodu.

Metodami klasycznymi wykonano badania serologiczne w zakresie 8 układów grupowych tj. ABO, MN, Rh, Kell, PGM1, ACP, ESD i GLO, natomiast badanie polimorfizmu DNA obejmowało 10 loci, znajdujących się na rożnych chromosomach (2, 3).

Wyniki oznaczeń układów grupowych podane w tabeli I wskazują, że każdy z mężczyzn mógł być ojcem dziecka-płodu zamordowanej kobiety.

Tabela I. Wyniki badań serologicznych.

Table I. Results of serological investigations.

Problem biologicznego ojca można było rozstrzygnąć dopiero po uzyskaniu wyników badań polimorfizmu DNA (Tabela II).

Tabela II. Wyniki badań polimorfizmu DNA.

Table II. Results of polymorphism DNA investigations.

Ojcostwo podejrzanego Z.A. należało wykluczyć na podstawie wyników badań w locus TH01, vWA, F13B i HPRTB natomiast podejrzanego S.P. na podstawie wyników badań 6 locus tj. TH01, FESFPS, F13A01, F13B, HPRTB i D1S80. Oznaczenia próbek krwi podejrzanego K.Z., płodu i jego matki wykazały zgodność i właściwą segregację alleli we wszystkich badanych locus. Obliczone wg Berenta i Miścickiej-Sliwki (1) prawdopodobieństwo ojcostwa wynosi 0,9990883072, co w interpretacji tych obliczeń znaczy, że ojcostwo podejrzanego K.Z. w stosunku do płodu jest praktytcznie udowodnione.

Biologiczny ojciec 9 miesięcznego płodu został ustalony, natomiast na podstawie tych wyników badań, oczywiście nie można snuć żadnych wniosków, co do sprawcy zabójstwa matki płodu.

Wniosek

Bezsporny staje się fakt, że stosowanie metod biologii molekularnej często jest niezastąpione przy identyfikacji osobniczej w sprawach cywilnych jak i karnych.

Piśmiennictwo

1. Berent J.A., Miścicka-Śliwka D.: Algorytm do obliczeń prawdopodobieństwa ojcostwa dla układów dyskretnych i jego praktyczna realizacja. Post. Med. Sąd. I Krym., 1997, III, 301-314 -2. Edwrds A., Hammond H., Jinn L., Caskey C.T.,Chakraborty R.: Genetic variation at five trimeric and tetrameric repeat loci in four human population groups. Genomics. 1992, 12, 241-253. -3. Puers C., Lins A.M., Sprecher C.J., Bronkmann B., Schumm J.W.: Analysis of polimiorphism short tandem repeat loci using well-characterised allelic ladders. In : Proceedings of the fourth international symposium on human identification. 1993. Promega Corporation Madison, 1994, 161-172.

Adres pierwszego autora:

Katedra Medycyny Sądowej,

ul. Grzegórzecka 16,

31-531 Kraków.

Print